De Nederlandse Douane is de toezichthoudende dienst op het gebied van de binnenkomende en uitgaande goederenstromen. Zij kan controlemaatregelen toepassen die zij als nodig oordeelt voor de correcte toepassing van (douane)wet- en regelgeving. Met zulke controles zult u als ondernemer mogelijk te maken hebben, met name als u goederen invoert- of uitvoert.
De aanvaardingscontrole wordt bijvoorbeeld standaard uitgevoerd op alle douaneaangiften. Dan wordt gekeken of de aangifte aan de formele gestelde eisen voldoet.
Maar soms kunt u te maken hebben met een andere controle. Dan wordt de aangifte vergeleken met de goederen. Dat kan verricht worden vóór vrijgave van de goederen of ná vrijgave van de goederen. Hiermee gaat de Douane na of de beweringen van de aangever (inhoudelijk) kloppen.
Verificatie
Een in de praktijk veelvoorkomend voorbeeld van de controles die kunnen worden uitgevoerd is verificatie. Dat is een inhoudelijke controle op de juistheid van de aangifte. De gegevens van de aangifte en van de schriftelijke stukken worden vergeleken met de goederen. De Douane kan die goederen controleren en monsters daarvan nemen voor het verrichten van onderzoek.
In dat kader kunnen verschillende zaken worden gecontroleerd. Denk dan aan de aangifte zelf, de vereiste bewijsstukken, andere documenten en de goederen.
De resultaten van de verificatie zijn bepalend voor onder meer de douaneschuld en/of de vergunning omdat die resultaten dienen als grondslag voor toepassing van de douaneregeling.
Ook kan de verificatie invloed hebben op de optie tot navordering. Navordering vindt plaats wanneer volgens de Douane achteraf blijkt dat te weinig rechten bij invoer- of uitvoer zijn betaald. De aangifte kan dan niet meer worden gewijzigd omdat de controle al is beëindigd.
Vaak heeft navordering in de praktijk nare gevolgen voor ondernemers, vooral wanneer er meningsverschillen bestaan over de indeling van de goederen onder een bepaalde goederencode of over de daadwerkelijke waarde van de goederen in vergelijking met de aangegeven waarde. Behalve het ongunstige gevolg van de navordering zelf, moeten ondernemers soms hogere invoerrechten gaan betalen na beëindiging van de verificatie omdat de goederen bijvoorbeeld vanaf dat moment onder een andere, ongunstigere code zijn ingedeeld. Het komt ook wel eens voor dat de ingedeelde goederencode aan de hand van verschillende verificaties binnen een relatief korte termijn vaker wordt aangepast door de Douane omdat er intern verschillende opvattingen over bestaan.
Fysieke controle
Onder het begrip verificatie valt ook de bevoegdheid tot fysieke controle. Als de Douane een fysieke controle wil verrichten maar de aangegeven goederen zijn niet aanwezig waardoor de controle niet binnen de door de Douane gestelde termijn kan worden aangevat, dan kan de aangifte automatisch ongeldig worden gemaakt. Dat kan voor de aangever vervelend zijn, vooral als zijn klanten facturen bijvoorbeeld niet betalen omdat zij daardoor de door hen bestelde goederen niet (op tijd) geleverd krijgen. Het is dan ook in principe aan te raden om de goederen in elk geval aanwezig te hebben voor het geval dat de Douane tot fysieke controle wil overgaan.
Aan de hand van een fysieke controle kunt u bepalen of de gegevens over de goederen in de aangifte overeenkomen met de kenmerken van de goederen. Afhankelijk van de fiscale en/of niet-fiscale risico’s bepaalt u welke gegevens u controleert. Die risico’s zijn al van tevoren bepaald door risicoanalyse.
De fysieke controle wordt in beginsel op alle goederen die in de aangifte zijn aangegeven verricht. De controle kan alhoewel gelimiteerd worden tot een gedeelte van de goederen die zijn aangegeven. De resultaten van de fysieke controle van een gedeelte van de goederen zijn dan van toepassing voor alle goederen van de aangifte.
De Douane deelt aan de aangever mee dat en welke goederen fysieke controle ondergaan en of zij hiervan een monster neemt. De aangever kan zich niet verzetten tegen die beslissing. Wél heeft hij het recht om aanwezig te zijn bij de fysieke controle. De fysieke controle vindt plaats op een locatie die de Douane vaststelt en zij bepaalt ook op welk tijdstip de controle zal worden verricht. De aangever kan verzoek doen om hiervan af te wijken. De kosten van de afwijking zijn dan voor rekening van de aangever.
Conclusie
Zoals te zien kunnen verificatie van de douaneaangifte en fysieke controles invloed hebben op onder meer de toe te passen goederencode bij invoer- of uitvoer en de mogelijkheden tot navordering. Het beëindigen van de verificatie en vrijgeven van de goederen door de Douane gebeurt ook niet altijd binnen een redelijke termijn. Daarom is het verstandig om voorbereid c.q. ingedekt te zijn ten aanzien van de gevolgen van verificatie en fysieke controle door bijvoorbeeld een aanvraag Bindende Tariefinlichting (BTI) in te dienen om zekerheid te krijgen over de toepasselijke goederencode voor bepaalde goederen. Daarbij bestaan er - afhankelijk van het geval - nog andere voorzorgsmaatregelen die u kunt nemen.
Heeft u vragen met betrekking tot douanecontroles en de juridische mogelijkheden in dergelijke gevallen? Neem dan contact op met advocaat John Wolfs, die onder meer op het gebied van het douanerecht expertise heeft opgebouwd.
Comentários