In de logistieke sector is de hoedanigheid van de contractpartijen erg belangrijk. Het is belangrijk om na te gaan of er sprake is van een vervoerder, papieren vervoerder of expediteur. Dit onderscheid is onder meer van belang met het oog op de aansprakelijkheid en de in dit kader af te sluiten verzekering. In deze blog wordt stilgestaan bij deze drie begrippen. Afhankelijk van de inhoud van de overeenkomst en de in dat kader verrichte diensten kan de hoedanigheid van partijen worden bepaald. Vervoerder U sluit een vervoersovereenkomst met een vervoerder: een overeenkomst van goederenvervoer waarbij de ene partij (de vervoerder) zich tegenover de andere partij (de afzender/opdrachtgever/expediteur) verbindt tot het vervoer van goederen. De vervoerder verplicht zich dus tot het vervoeren van goederen. Papieren vervoerder De vervoerder kan echter ook zijn voornaamste taak (het vervoeren) uitbesteden aan een andere (feitelijke) vervoerder, bijvoorbeeld omdat hij een transport heeft aangenomen in een gebied waar hij zelf geen transporten verricht. Daarnaast zijn er vervoerders die helemaal geen vervoermiddelen hebben, maar wel vervoersovereenkomsten sluiten. Zij laten het vervoer uitvoeren door een andere vervoerder en daarom noemen we deze vervoerder de "papieren vervoerder". In juridische zin wordt de papieren vervoerder gelijkgesteld met een "feitelijke" vervoerder.
In geval van uitbesteding blijft de (eerste) oorspronkelijke vervoerder als (papieren) hoofdvervoerder onder de vervoersovereenkomst aangemerkt (bezien vanuit het perspectief van de opdrachtgever). Expediteur Met een expediteur sluit u een expeditieovereenkomst. Ook wel overeenkomst tot "doen vervoeren" genoemd: de overeenkomst waarbij de ene partij (de expediteur) zich jegens de andere partij (de opdrachtgever) verbindt om voor haar rekening één of meer vervoerovereenkomsten te sluiten met een vervoerder van door die andere partij ter beschikking te stellen goederen, of om namens haar in één of meer van die vervoerovereenkomsten een beding te maken. De voornaamste taak van de expediteur bestaat erin namens de opdrachtgever een vervoerovereenkomst te sluiten met een vervoerder. Een expediteur sluit dus een overeenkomst waarbij hij "het vervoer regelt" of met andere woorden "het vervoer organiseert". Overigens kan een expediteur meer doen dan alleen het vervoer organiseren. Denk bijvoorbeeld aan douaneafhandeling, opslag, distributie en in- en herverpakking. Let op! Als een expediteur zelf het vervoer uitvoert, wordt hij beschouwd als vervoerder met alle juridische gevolgen van dien. Verschil tussen papieren vervoerder en expediteur Hoedanigheid van vervoerder Het verschil tussen de expediteur en de papieren vervoerder is dat de expediteur bij het aangaan van het contract aan zijn opdrachtgever duidelijk heeft gemaakt dat hij een vervoersovereenkomst aangaat met een vervoerder - en dus niet zelf zal vervoeren. In het geval van een papieren vervoerder is dit niet zo duidelijk. Het is dus van groot belang om als expediteur aan te geven dat u expediteur bent (en dus niet zelf vervoert). Doet u dat niet, dan loopt u het risico als vervoerder te worden aangemerkt, met alle aansprakelijkheidsgevolgen van dien. Zowel de expediteur als de papieren vervoerder vervoeren de goederen niet zelf, maar geven opdracht aan een vervoerder om het feitelijke vervoer uit te voeren. De expediteur en de papieren vervoerder zijn dus vergelijkbaar. De juridische verschillen tussen vervoer en expeditie zijn echter groot, vooral bij ladingschade.
Schade aan de lading
De vervoerder is verplicht de voor vervoer ontvangen goederen onverwijld op de overeengekomen bestemming af te leveren in de staat waarin hij ze heeft ontvangen ("goed erin, goed eruit"). Indien tijdens het vervoer ladingschade ontstaat of de lading wordt gestolen, is de vervoerder daarvoor in beginsel aansprakelijk.
Dit is het belangrijkste verschil met de expediteur. De expediteur is in principe niet aansprakelijk voor ladingschade: hij organiseert alleen het vervoer. Een expediteur die niet verzekerd is tegen ladingschade en toch zelf de goederen vervoert (en dus juridisch ook als vervoerder wordt beschouwd) loopt dus grote financiële risico's bij ladingschade.
Meer weten?
Heeft u vragen over de begrippen vervoerder, papieren vervoerder en expediteur? Of heeft u andere vragen over transportrecht? Neem gerust contact op met één van onze advocaten.