Hoewel er pas sprake is van een voorlopig akkoord op de ‘Verordening tot vaststelling van een mechanisme voor koolstof-correctie aan de grens’, zal zo goed als zeker vanaf oktober 2023 het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) in werking treden. Met dit systeem moet bij de import van goederen in de EU voor de CO2-uitstoot betaald worden. Dit betreft de uitstoot die vrijkomt bij de productie van goederen die buiten de EU zijn geproduceerd en naar de EU worden geïmporteerd. Met andere woorden: een koolstofgrenscorrectie.
Op 1 oktober 2023 zal de transitiefase intreden (tot en met 31 december 2025). Tijdens de transitiefase dient de Douane de importeur, althans de CBAM-aangever, te informeren over de rapportageplicht bij de invoer van CBAM-goederen. Dit is eigenlijk nog een vereenvoudigde CBAM-versie met als hoofdzakelijk doel om informatie te verzamelen.
Na de transitiefase (2026) zal de Douane ervoor dienen te zorgen dat goederen die vallen onder de CBAM-regelgeving alleen kunnen worden geïmporteerd door geautoriseerde CBAM-aangevers. Daardoor komen er naast de rapportageplicht ook onder meer financiële verplichtingen en moeten importeurs CBAM-certificaten gaan aankopen. Deze aankoopplicht wordt geleidelijk ingevoerd parallel aan de geleidelijke afschaffing van de kosteloze EU ETS-emissierechten.
Importeurs van CBAM-goederen zijn aldus in de transitiefase verplicht te rapporteren aan de Europese Commissie (via de bevoegde autoriteit in Nederland, de Douane). Hierbij moeten zij onder meer de hoeveelheid geïmporteerde CBAM-goederen en de daarbij horende ingebedde emissies uitgedrukt in ton CO2-emissies vermelden, en aangeven of in het land van herkomst al een CO2-prijs geldt.
Aanvankelijk zal het CBAM alleen gelden voor een aantal specifieke producten in enkele van de meest koolstof-intensieve sectoren: ijzer en staal, cement, meststoffen, aluminium, elektriciteit en waterstof, en ook voor sommige precursoren en een beperkt aantal downstream-producten.
Het CBAM moet voorkomen dat de inspanningen van de EU om haar broeikasgasemissies te verminderen, worden ondergraven door hogere emissies buiten de EU als gevolg van de verplaatsing van de productie naar niet EU-landen (met minder strenge klimaatdoelen) of een toename van de invoer van koolstofintensievere producten.
Wij houden de ontwikkelingen in het kader van de CBAM scherp in de gaten en we zullen u op de hoogte houden!
Meer weten?
Heeft u vragen over de ‘Verordening tot vaststelling van een mechanisme voor koolstof-correctie aan de grens’ (CBAM) of andere handelsrechtelijke vraagstukken? Neem gerust contact op met één van onze advocaten.